Otwórz przeglądarkę map Map Viewer Classic i dodaj warstwę trasy do mapy przy użyciu opcji Szukaj warstw. Na karcie Moje zasoby na stronie Zasoby kliknij miniaturę warstwy trasy w widoku listy lub w widoku siatki. Na karcie Informacje ogólne strony elementu warstwy trasy kliknij opcję Otwórz w przeglądarce map. W dniu 1 stycznia 2023 roku przyjęto w Polsce pierwsze uregulowania prawne odnoszące się do treści i usług cyfrowych i w jasny sposób definiujące te pojęcia. Inny proces kompresji plików JPEG oznacza, że zawierają one mniej danych niż pliki PNG, a co się z tym wiąże, zazwyczaj mają mniejsze rozmiary. W przeciwieństwie do plików JPEG pliki PNG obsługują przezroczyste tło, co sprawia, że są preferowane przez grafików. Zapoznaj się z opisem kolejnych różnic: Można również ustawić system tak, aby automatycznie zmniejszał prędkość samochodu, jeśli jedziesz zbyt szybko. Inteligentny asystent prędkości jest domyślnie włączany przy każdym uruchomieniu samochodu i aktywuje się automatycznie przy prędkościach powyżej 20 km/h. Możliwe jest wyłączenie tej funkcji podczas jazdy. Poszukuję jakichś SDKów do obsługi map cyfrowych - ale ważne jest żeby były one całkowicie darmowe (wersje 30-dniowe mnie nie interesują). Znacie takowe? Bede bardz wdzięczny za wszelką pomoc, linki informacje itp. Cyfrowe zaawansowanie Polaków widać też na przykładzie urządzeń ubieralnych służących do płacenia, tzw. wearables, jak inteligentne zegarki czy opaski fitness. Z badania Mastercard wynika, że ponad co czwarty konsument (27%) chciałby płacić właśnie wearables, co jest najlepszym wynikiem w regionie. b5inK. Grafika komputerowa (cyfrowa) jest bardzo ważnym działem informatyki, który poprzez wykorzystanie nowoczesnych technik komputerowych, wizualizuje w postaci obrazów cyfrowych dane, obiekty rzeczywiste lub wyimaginowane. Początkowo stosowana była głównie w technice. Wraz z upływem czasu stała się ona powszechnie wykorzystywana również w innych branżach naukowej, artystycznej, reklamowej, rozrywkowej. Współcześnie jest dziedziną, która cały czas się rozwija i gwarantuje szeroki zakres jest grafika komputerowa? DefinicjaGrafika komputerowa jest dziedziną informatyki, który zajmuje się zastosowaniem systemów komputerowych do generowania i przetwarzania obrazów oraz do wizualizacji różnych rodzaje grafiki komputerowejDwa podstawowe rodzaje grafiki cyfrowej to grafika rastrowa oraz wektorowa. Są one wykorzystywane na szeroką skalę w wielu dziedzinach życia. Wszechstronność omawianej technologii sprawia, że spotkamy ją nie tylko w branży przemysłowej, badawczej, budowlanej itd. Jest to nieodłączna część biznesu, reklamy, czy też rozrywki. Poniżej opisano przykładowe komputerowa - zastosowaniaKomputerowe wspomaganie projektowania (CAD) - z pewnością jest to zagadnienie znane każdemu inżynierowi. Bez grafiki komputerowej niemożliwym byłoby sprawne zaprojektowanie oraz wizualizacja poszczególnych elementów przemysłowych, produkcyjnych, budowlanych itd. Wdrożenie omawianej technologii pozwoliło nie tylko zaoszczędzić czas, ale również zminimalizować ryzyko zaistnienia błędów. Dzięki niej możliwe jest projektowanie narzędzi i części maszyn, rysowanie urządzeń oraz rozmieszczenie poszczególnych detali, dobór współpracujących ze sobą komponentów, efektywne planowanie procesów obróbki, kontrola walorów wizualnych, wykonanie planów architektonicznych, wytwarzanie materiałów promocyjnych i danych - grafika cyfrowa umożliwia czytelne przedstawienie wielu różnorodnych danych. Mowa tutaj o wynikach eksperymentów badawczych i naukowych, geograficznych bazach danych, prognozach finansowych, danych administracyjnych, danych wojskowych, prognoz pogodowych medyczna - obrazy cyfrowe pozwalają na określenie przebiegu operacji lub zabiegu, przeprowadzenie szczegółowych badań ( tomografii komputerowej, ultrasonografii, rezonansu magnetycznego), zdalną asystę podczas skomplikowanego zabiegu badawcza - dotyczy to wykresów funkcji, wykresów pól wektorowych, symulacji zjawisk fizycznych. Tworzenie wizualizacji naukowej za pomocą komputerów jest nie tylko wygodniejsze, ale również edukacyjne - grafika cyfrowa jest nieodłącznym elementem podręczników szkolnych, zbiorów zadań, encyklopedii multimedialnych, symulatorów jazdy pojazdem czy też i rozrywka - obejmuje to dzieła artystyczne, sztukę użytkową, filmy animowane, gry komputerowe, a także wiele multimedialne - to więcej niż jedno medium komunikacyjne. Zwykle wspomniane systemy stanowią połączenie obrazu, tekstu, a także dźwięku. Dzięki grafice komputerowej można również utworzyć interfejsy użytkownika, które ułatwiają i uprzyjemniają korzystanie z liczba dostępnych formatów stanowi tu niewątpliwą zaletę. Wybór uzależniony jest w dużej mierze od tego, do jakich celów zostanie wykorzystany komputerowa wektorowa a rastrowaKażda osoba myśląca o zajęciu się komputerową grafiką czy to zawodowo, czy też prywatnie powinna zacząć swoją przygodę od dogłębnego zapoznania się z ww. dwoma rodzajami grafiki:grafiką wektorową,grafiką jest pomiędzy nimi różnica? To zależy w jaki sposób na to spojrzeć. Jeśli zobaczymy dwa obrazki, które wykonane są tymi metodami, dostrzeżemy jedynie małe różnice. Niektórzy uznają zapewne, że jest to jeden i ten sam obraz. Jednak w przypadku, gdy przyjrzymy się temu bliżej (spróbujemy wyedytować dany rodzaj w programie graficznym) to podobieństwo bardzo szybko zniknie. Wszelkie operacje na obrazku oraz stopień ich skomplikowania zależą właśnie od tego, czy wykonany jest on wektorowo, czy też grafiki rastrowej i wektorowejCo to jest komputerowa grafika rastrowa? Zalety i wady, zastosowanieGrafika rastrowa jest najczęściej wykorzystywanym rodzajem grafiki komputerowej. Obraz składa się z pikseli o tych samych wymiarach i powstaje na bazie rastra, czyli prostokątnej siatki pikseli. Na uwagę zasługuje fakt, że obraz zapamiętywany jest w postaci tablicy pikseli. Jasność poszczególnych pikseli jest ustalana w oparciu o wartość natężenia strumienia. System barwny składa się z trzech strumieni. Odpowiadają one najczęściej barwom podstawowym w systemie RGB - czerwonej, zielonej oraz rastrowe sprawdzają się doskonale wszędzie tam, gdzie ważna jest podwyższona jakość grafiki. Trzeba dodać, że takie obrazy można swobodnie zmniejszać, jednak powiększanie będzie skutkować pogorszeniem wyróżnić następujące modele kolorów:Model RGB - składa się z trzeb podstawowych kolorów (czerwony, zielony, niebieski), za pomocą których można stworzyć szeroką gamę CMYK - stanowi połączenie czterech barw farb drukarskich. Mowa tutaj o żółci, magencie, cyjanie, formatów grafiki rastrowej znajdziemy GIF, TIF, TIFF, ICO, JPG, BMP, PNG, JPEG2000, JPEGXR, WEBP. Z opisywanym rodzajem grafiki komputerowej mamy do czynienia na co dzień np. podczas obróbki jest to technologia, która posiada zarówno zalety, jak i grafiki rastrowej:Uniwersalność - formaty grafiki rastrowej są powszechnie spotykane. Najpopularniejsze z nich otworzymy na niemal każdym urządzeniu laptopie, smartfonie, paleta kolorów - barwy są nie tylko zróżnicowane, ale również głębokie i wyraziste. możemy swobodnie dopasowywać szczegółowe parametry jasność, kontrast, korekcji - plik w formacie rastrowym możemy bez trudu poddać korekcji. Do dyspozycji mamy szereg narzędzi (w tym darmowych programów). Obraz może zretuszować, czy też poddać rozmaitym formom niska waga pliku - jest to szczególnie ważne w przypadku wykorzystywania plików do własnych celów. Oczywiście dotyczy to wyłącznie niektórych formatów (np. JPG).Wady grafiki rastrowej:Brak możliwości swobodnego powiększania pliku - format rastrowy nie sprawdzi się w przypadku, gdy chcemy skalować obraz. Plik może zostać zmniejszony, jednak w przypadku powiększenia dojdzie do utraty możliwości konwersji - obrazu w tej formie nie skonwertujemy do postaci wektorów. W niektórych przypadkach może być to waga niektórych formatów - mowa tutaj o plikach grafiki rastrowejGrafika rastrowa jest wykorzystywana do stron internetowych oraz interfejsów graficznych,produkcji materiałów reklamowych np. ulotek, broszur, folderów,tworzenia realistycznych obrazów,kreowania grafiki grafiki rastrowejCo to jest komputerowa grafika wektorowa? Zalety i wady, zastosowanieGrafika wektorowa znacząco różni się od rastrowej. Obraz stanowi tutaj połączenie figur geometrycznych (grafika dwuwymiarowa) lub brył (grafika trójwymiarowa). Wspomniane elementy są umiejscowione w układzie współrzędnych. Poszczególne obiekty tworzone są z prymitywów ( odcinków, krzywych, okręgów). Oczywiście bardzo ważne jest prawidłowe ustalenie parametrów poszczególnych elementów. Twórca grafiki może zdecydować o np. stopniu przezroczystości, czy też grubości uwagi na to, że figury/bryły zapisywane są w matematycznym układzie współrzędnych możemy bez ograniczeń skalować obraz. Nie dochodzi tutaj do utraty jakości zarówno w przypadku pomniejszania, jak i powiększania grafiki wektorowej:Możliwość skalowania obrazu - grafiki mogą być zmniejszane oraz powiększane do dowolnych rozmiarów. Nie odnotowuje się tutaj spadku jakości, co znacząco zwiększa zakres cech obiektów - każdy obiekt określony jest konkretnymi cechami (parametrami oraz atrybutami), które są zapamiętywane. Właśnie dlatego jakość grafiki pozostaje niezmienna podczas np. wypełniania kolorem, rotacji, czy też rozmiar - grafika wektorowa "waży" o wiele mniej, niż pliki obsługiwany przez większość urządzeń - niemal wszystkie obrazy wektorowe można przystosować do powszechnie wykorzystywanych urządzeń (w tym mobilnych).Łatwa konwersja - obraz wektorowy może zostać bez trudu przekonwertowany do formatu grafiki wektorowej:Niska szczegółowość - obrazy wektorowe nie są tak szczegółowe, jak w przypadku grafiki rastrowej. Mowa tutaj o detalach złożoność pamięciowa - dotyczy to obrazów fotorealistycznych.. Z tego względu zapis pliku wymaga wyższej wydajności formaty wymagają specjalistycznego oprogramowania - nie każdy obraz wektorowy otworzymy za pomocą tradycyjnych narzędzi, co stanowi spore popularnych rozszerzeń grafiki wektorowej znajdziemy SVG, AI, EPS, CDR. Opisywany rodzaj grafiki komputerowej jest wykorzystywany na masową skalę. Sprawdza się ona w przypadku projektów o niskich złożoności, ale nie grafiki wektorowejGrafika wektorowa jest wykorzystywana do map i planów,projektowania infrastruktury drogowej,tworzenia infografik, typografii, ilustracji, komiksów, animacji Flash,wykonywania bilbordów, wizytówek,kreowania ocena komputerowej grafiki wektorowej daje nam dość jednoznaczny werdykt, gdyż w pracy grafika obrazy tworzone wektorowo są o wiele bardziej użyteczne. Ich zastosowanie ma szereg zalet (nie tylko wygodę skalowania bez utraty jakości):mniejszy rozmiar plików,doskonałe działanie nawet w przestrzeni trójwymiarowej,kompatybilność z ploterami,dobre parametry konwersji,więcej możliwości więc dziwnego, że grafika wektorowa staje się coraz bardziej popularna. Szczególnie osoby zajmujące się tworzeniem grafik na potrzeby naukowe, techniczne, kartograficzne oraz np. rysowaniem komiksów, projektowaniem logo itp. doceniają jej walory. Dostępność cyfrowa jest pojęciem dość nowym i sporym wyzwaniem dla podmiotów publicznych. Poznaj główne terminy i wymagania jej dotyczące, żeby lepiej zrozumieć temat i związane z nim możliwości. Co to jest dostępność cyfrowa? Dostępność cyfrowa sprawia, że z serwisów internetowych i aplikacji mobilnych mogą wygodnie korzystać osoby z różnymi niepełnosprawnościami np. wzroku, słuchu, ruchu, ale też z niepełnosprawnością intelektualną czy zaburzeniami poznawczymi. Dostępność cyfrowa jest zatem jedną z cech jakie powinny mieć rozwiązania cyfrowe, aby umożliwić korzystanie z nich jak największej grupie użytkowników. Wiele elementów niezbędnych dla osób z niepełnosprawnościami dla pozostałych użytkowników także będzie przydatne. Odpowiedni kontrast tekstu do tła wspiera odczytanie treści przez osoby słabowidzące, ale również starsze czy korzystające z urządzeń mobilnych. Z napisów w filmie korzystają zarówno osoby słabosłyszące jak również słabiej znające język czy oglądające film w głośnym miejscu publicznym. Część osób z niepełnosprawnościami korzysta ze specjalnych technologii asystujących (np. osoby niewidome korzystają z czytników ekranu) i dostępność cyfrowa uwzględnia potrzeby także tych osób. Dlaczego dostępność cyfrowa podmiotów publicznych jest ważna? W Polsce jest ponad 60 tysięcy podmiotów publicznych. Wiele z nich prowadzi kilka, a czasem nawet kilkadziesiąt, stron internetowych i aplikacji mobilnych. Użytkownicy, którzy potrzebują z nich skorzystać często nie mają wyboru – daną sprawę mogą załatwić tylko w konkretnej instytucji lub poprzez jej stronę czy aplikację. Dlatego tak ważne jest, żeby strony internetowe i aplikacje mobilne podmiotów publicznych były dostępne cyfrowo. Jeśli strona lub aplikacja podmiotu publicznego będzie dostępna cyfrowo to będzie także sprawniej działać na urządzeniach mobilnych i łatwiej będzie ją odnaleźć wyszukiwarkom internetowym. Jakie są przepisy dotyczące dostępności cyfrowej? W Polsce obowiązuje Ustawa z 4 kwietnia 2019r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (pdf). Ustawa mówi o obowiązku dostępności cyfrowej i obowiązku umieszczenie deklaracji dostępności. Opisuje także zasady monitorowania dostępności cyfrowej i zasady postępowaniu w przypadku braku tej dostępności. Strona internetowa i aplikacja mobilna jest dostępna cyfrowo jeśli spełnia konkretne wymagania, zebrane w tabeli będącej załącznikiem do tej ustawy. Tabela ta jest równoważna standardowi WCAG na poziomie AA (z niewielkimi ograniczeniami). Do tego na każdej stronie internetowej i w każdej aplikacji mobilnej musi być deklaracja dostępności. Także strony internetowe działające wewnętrznie (tzn. intranety i ekstranety), muszą być dostępne cyfrowo i posiadać własne deklaracje dostępności. Od kiedy obowiązują przepisy? Strony internetowe podmiotów publicznych muszą być dostępne cyfrowo od 23 września 2020r. Aplikacje mobilne podmiotów publicznych muszą być dostępne cyfrowo od 23 czerwca 2021r. Kto musi spełniać przepisy dotyczące dostępności cyfrowej? Ustawa o dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych dotyczy podmiotów publicznych. Są to: jednostki sektora finansów publicznych, państwowe jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej, osoby prawne, utworzone w celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, które wymienione w dwóch wcześniejszych punktach podmioty: finansują ze środków publicznych w ponad 50%, lub posiadają przez ponad połowę udziałów albo akcji, lub nadzorują organ zarządzający, lub mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego, związki tych podmiotów, organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony i promocji zdrowia, osób z niepełnosprawnościami i seniorów. Podmioty te muszą przestrzegać ustawy o ile posiadają stronę internetową lub aplikację mobilną. Dostawcy usług medialnych, opisani w ustawie o radiofonii i telewizji, są zwolnieni z obowiązków opisanych w ustawie. Czym jest „alternatywny dostęp” i kiedy może być stosowany? Jeśli podmiot publiczny nie może zapewnić dostępności cyfrowej jakiegoś elementu swojej strony internetowej lub aplikacji mobilnej musi udostępnić go w inny sposób. Ten „inny sposób” to właśnie dostęp alternatywny. W ustawie znajdziesz kilka takich alternatywnych sposobów. Dotyczą one głównie innych form kontaktu, które umożliwiają przekazanie informacji użytkownikowi, w sposób dla niego dostępny. Są to: możliwość kontaktu telefonicznego, listownego lub mailowego, możliwość kontaktu ze wsparciem tłumacza języka migowego (osobiście lub online), możliwość kontaktu ze wsparciem tłumacza-przewodnika. Możesz także udostępnić informacje w dostępnym dokumencie tekstowym lub wskazać inną stronę w Internecie, na której te same informacje są podane w formie w pełni dostępnej cyfrowo (np. w BIPie). Czym są „nadmierne koszty” dostępności cyfrowej i jakich sytuacji dotyczą? Czasami wdrożenie wymagań dostępności cyfrowej może pochłonąć większą część budżetu podmiotu publicznego. W takiej sytuacji podmiot może nie wdrażać tej dostęoności powołując się na „nadmierne koszty”. Jesli chcesz skorzystać z tej opcji, musisz wcześniej zrobić dokładną analizę sytuacji. Sprawdź czy faktycznie koszty przewyższą zyski jakie mogłaby przynieść osobom z niepełnosprawnościami pełna dostępność cyfrowa danej strony lub aplikacji. W analizie weź pod uwagę w jakim stopniu elementy, które chcesz wyłączyć, mogą dotyczyć osób z niepełnosprawnościami, jak ich dostosowanie wpłynęłoby na osoby z niepełnosprawnościami, ile kosztowałoby dostosowanie cyfrowe tych elementów i jak wpłynęłoby to na Twoją instytucję, ile jest takich elementów, jak często są publikowane i ile osób z nich korzysta. Wyniki tej analizy umieść w deklaracji dostępności, np. linkując do raportu. Analiza zawsze musi odnosić się do Twojej aktualnej sytuacji. Może się okazać, że w pewnym momencie ta sytuacja się zmieni na tyle, że powołanie się na nadmierne koszty nie będzie już uzasadnione. Brak wiedzy o dostępności i brak czasu na jej wdrożenie, nie są wystarczającymi powodami do powołania się na „nadmierne koszty”. Nadmierne koszty nie są także usprawiedliwieniem do całkowitego braku dostępności strony internetowej czy aplikacji mobilnej. Które elementy stron internetowych i aplikacji mobilnych muszą być bezwzględnie dostępne cyfrowo? Nawet jeśli powołasz się na nadmierne koszty musisz zapewnić dostępność cyfrową kilku elementów : Biuletynu Informacji Publicznej Twojej instytucji, danych teleadresowych Twojej instytucji i linku do Biuletynu Informacji Publicznej, narzędzi służących do kontaktu np. formularza kontaktowego, nawigacji, deklaracji dostępności, informacji dotyczących sytuacji kryzysowych i bezpieczeństwa publicznego, dokumentów urzędowych, wzorów umów lub wzorów innych dokumentów przeznaczonych do zaciągania zobowiązań cywilnoprawnych Które elementy stron internetowych i aplikacji mobilnych nie muszą być dostępne cyfrowo? Część elementów stron i aplikacji nie musi być dostępna cyfrowo. Są to: multimedia nadawane na żywo, multimedia opublikowane przed 23 września 2020r., dokumenty tekstowe i tekstowo-graficzne, prezentacje multimedialne i arkusze kalkulacyjne opublikowane przed 23 września 2018 r. - chyba że są niezbędne do realizowania bieżących zadań Twojej instytucji czy korzystania z jej usług, mapy – ale musisz zapewnić alternatywny dostęp do prezentowanych na nich danych, część dzieł sztuki, muzealiów, zbiorów archiwów narodowych i bibliotecznych, materiały z intranetu i ekstranetu opublikowane przed 23 wrześnie 2019 r. i od tego czasu nieaktualizowane, treści od innych podmiotów, które nie zostały przez Twój podmiot lub dla niego wykonane lub nabyte, albo do których modyfikacji Twój podmiot nie jest uprawniony, treści niewykorzystywanych do realizacji bieżących zadań. Elementy te nie są wymagane w ustawie, ale rozważ czy nie warto także ich zapewni w formie dostępnej cyfrowo. Użytkownicy mogą bowiem zgłosić się do Ciebie z żądaniem udostępnienia dowolnych elementów i treści z Twojego serwisu lub aplikacji, także tych traktowanych jako nieobowiązkowe do udostępniania cyfrowego. W takiej sytuacji masz maksymalnie 7 dni na uzupełnienie ich dostępności cyfrowej i przekazanie do użytkownika. Jak publikować treści na innych stronach internetowych i w innych aplikacjach mobilnych? Coraz częściej do komunikacji z użytkownikami podmioty publiczne wykorzystują np. portale społecznościowe czy rekrutacyjne. Wprawdzie nie masz wpływu na dostępność cyfrową tych portali, ale treści, które w nich zamieszczasz muszą być dostępne cyfrowo. Przykładowo, dodając filmy na portalu Youtube pamiętaj o napisach dla osób niesłyszących, w zdjęciach publikowanych na Facebooku czy Linkedinie dodaj opisy alternatywne itp. Jeżeli nie spełnisz tego warunku to te samo informacje musisz opublikować jeszcze raz, ale już w formie dostępnej cyfrowo. Musisz to zrobić nawet jeśli nie wynikało to nie z Twojej winy, ale np. ograniczeń danego portalu społecznościowego. Takie w pełni dostępne cyfrowo treści umieść na swojej stronie internetowej lub w BIPie. Jak i kto monitoruje oraz egzekwuje przepisy dotyczące dostępności cyfrowej? Monitorowanie Minister Cyfryzacji odpowiada za monitorowanie na ile przepisy dotyczące dostępności cyfrowej są przestrzegane przez podmioty publiczne. Szczegółową metodologię tego monitoringu przygotowała Komisja Europejska. Raz w roku wykonujemy audyt wybranych serwisów internetowych (od 2020r.) i aplikacji mobilnych (od 2021r.) podmiotów publicznych. Badane serwisy i aplikacje będą pochodzić z wykazu serwisów internetowych i wykazu aplikacji mobilnych prowadzonych przez instytucje publiczne. Jeżeli w wykazie nie ma strony lub aplikacji Twojego podmiotu lub dane są błędne, napisz do nas o tym na @ Także raz w roku zwrócimy się do każdego podmiotu publicznego o przesłanie informacji o liczbie i sposobie załatwienia skarg dotyczących dostępności cyfrowej. Egzekwowanie Na podmiot publiczny, który będzie w sposób nieuzasadniony i uporczywie łamie zasady dostępności cyfrowej, Minister Cyfryzacji może nałożyć kary pieniężne. Uzasadnieniem do nałożenia kar jest: brak poprawy dostępności cyfrowej serwisu lub aplikacji widocznej w kolejnych monitoringach rocznych (3 w przypadku serwisu lub aplikacji, 2 w przypadku deklaracji dostępności), wzrost liczby uzasadnionych skarg dotyczących niedostępności serwisu lub aplikacji, Wysokość kar zależy od tego, czego dotyczy łamanie zasad dostępności cyfrowej: do 10 000 zł – gdy problemy dotyczą serwisu internetowego lub aplikacji, do 5 000 zł – gdy problem dotyczy BIPu, elementów, które bezwzględnie muszą być dostępne lub deklaracji dostępności, Jak reagować na skargi dotyczące braku dostępności cyfrowej? Każdy użytkownik może zgłosić skargę dotyczącą braku dostępności cyfrowej w serwisie internetowym lub aplikacji mobilnej podmiotu publicznego. Na każde takie zgłoszenie musisz zareagować niezwłocznie, w ciągu maksymalnie 7 dni. W tym czasie musisz zapewnić dostępność cyfrową wskazanych w zgłoszeniu elementów lub alternatywny dostęp do informacji czy funkcji związanych z tymi elementami. Jeżeli nie jesteś w stanie zrobić tego w ciągu 7 dni, to poinformuj o tym osobę, która złożyła skargę. Wyjaśnij z czego wynika opóźnienie w realizacji i określ ile czasu potrzebujesz na udostępnienie danej informacji lub elementu (masz na to maksymalnie 2 miesiące od dnia złożenia skargi). Możesz odmówić zapewnienia dostępności cyfrowej elementu opisanego w skardze, jeśli pojawia się ryzyko naruszenia integralności lub wiarygodności przekazywanych w taki sposób informacji. W takiej sytuacji niezwłocznie powiadom o tym osobę, która złożyła skargę. Poinformuj ją jakie są przyczyny takiej decyzji i wskaż jej alternatywny sposób dostępu do tych informacji lub tego elementu. Trudno podać precyzyjną definicję terminu „biblioteka cyfrowa”. Jego dwuczłonowa budowa sugeruje, iż możliwe są dwie perspektywy interpretacji: perspektywa dziedzin takich jak bibliotekoznawstwo i informacja naukowa oraz perspektywa szeroko pojętej informatyki rozumianej jako dziedzina nauki i techniki zajmującej się przetwarzaniem informacji. W kontekście bibliotekoznawstwa i informacji naukowej biblioteki cyfrowe definiuje się często w sposób zbliżony do poniższego [i]: „Biblioteka cyfrowa – biblioteka, w której znacząca większość zgromadzonych zasobów dostępna jest w postaci interpretowalnej maszynowo (w przeciwieństwie do postaci drukowanej czy mikrofilmu), udostępnianej przy pomocy komputerów.” W polskiej Wikipedii znaleźć możemy definicję jeszcze ściślej nawiązującą do instytucji biblioteki, obrazującą powszechne rozumienie analizowanego terminu [ii]: „Biblioteka cyfrowa (także: internetowa, elektroniczna lub wirtualna) – strona internetowa udostępniająca w Internecie publikacje w formie elektronicznej, takie jak książki, mapy, dokumenty, zdjęcia itp. Nazwą „biblioteka” strony takie nawiązują do klasycznych bibliotek, które wypożyczają książki we własnym lokalu, podczas gdy dostęp do biblioteki cyfrowej zazwyczaj może mieć każdy, wszędzie i zawsze, tj. bez wcześniejszego zapisywania się, z każdego miejsca na świecie (gdzie jest dostęp do Internetu) i o każdej porze dnia czy nocy (z wyjątkiem krótkich przerw na konserwację). Biblioteka cyfrowa może być jednostką „prawdziwej” biblioteki (narodowej, uniwersyteckiej, miejskiej), osobną fundacją, ewentualnie inicjatywą prywatną. Bardzo często dostęp do biblioteki jest bezpłatny, a jej strona internetowa nie wyświetla reklam.” Szerzej bibliotekę cyfrową definiuje firma Sun Microsystems Inc. w swoim raporcie zatytułowanym „Digital Library Trends”[iii]: „Sun Microsystems definiuje bibliotekę cyfrową jako elektroniczne rozszerzenie funkcji, które zazwyczaj dostarcza użytkownikom tradycyjna biblioteka i zasobów, z których użytkownicy w takiej bibliotece korzystają.” Mamy tu nadal odwołanie do tradycyjnych bibliotek, jednak określenie „elektroniczne rozszerzenie funkcji” jest na tyle ogólne, iż pozwala zakładać, że biblioteka cyfrowa może dawać swoim użytkownikom znacznie więcej możliwości niż jej tradycyjne odpowiedniki. Z kolei Michael Lesk w swojej definicji odchodzi o terminologii książek czy publikacji, w zamian stosuje szerszy termin – pisze o cyfrowej informacji [iv]: „Biblioteki cyfrowe są zorganizowanymi kolekcjami cyfrowych informacji. Łączą one gromadzenie i organizowanie informacji, które od dawna prowadzone jest przez biblioteki i archiwa z cyfrową reprezentacją tych informacji możliwą dzięki komputerom.” We wszystkich wspomnianych definicjach mamy do czynienia z porównywaniem bibliotek cyfrowych i gromadzonych w nich zasobów do klasycznych bibliotek czy archiwów. Grupa robocza do spraw metryk bibliotek cyfrowych działająca przy czasopiśmie D-Lib zaproponowała następującą, nie nawiązującą wprost do tradycyjnych bibliotek, definicję biblioteki cyfrowej [v]: „Biblioteka cyfrowa to: kolekcja usług oraz kolekcja obiektów informacyjnych, która wspiera użytkowników w wykorzystaniu obiektów informacyjnych i organizację oraz prezentację tych obiektów dostępnych bezpośrednio lub pośrednio przy użyciu elektronicznych/cyfrowych środków.” W powyższej definicji mowa jest o kolekcji usług i kolekcji obiektów cyfrowych. Pierwsza z tych kolekcji – kolekcja usług – pełni tu niezwykle istotną rolę. W ogólności rola ta zawiera się w dwóch środkowych punktach powyższej definicji – jest to wsparcie w zakresie organizacji, prezentacji i wykorzystania obiektów informacyjnych. Bez istnienia kolekcji usług biblioteka cyfrowa przekształca się w dostępną dla użytkowników kolekcję cyfrowych obiektów informacyjnych – coś co w pewnym przybliżeniu można określić jako bazę danych (potencjalnie słabo ustrukturalizowaną). W „Manifeście biblioteki cyfrowej” [vi], będącym jednym z efektów prac sieci doskonałości w zakresie bibliotek cyfrowych DELOS finansowanej w ramach 6 PR KE, definicja biblioteki cyfrowej została przedstawiona w postaci trójwarstwowego modelu w którego skład wchodzą: Biblioteka cyfrowa (digital library, DL) – organizacja (potencjalnie wirtualna), która w sposób wszechstronny gromadzi, zarządza i długoterminowo przechowuje bogate treści cyfrowe oraz oferuje społecznościom swoich użytkowników specjalizowane funkcje oparte na gromadzonych treściach, w sposób zapewniający określoną jakość i zgodnie z przyjętymi przez tą organizację zasadami. System biblioteki cyfrowej (digital library system, DLS) – oprogramowanie komputerowe, oparte na pewnej (potencjalnie rozproszonej) architekturze, zapewniające pełną funkcjonalność wymaganą przez daną bibliotekę cyfrową. Użytkownicy biblioteki cyfrowej korzystają z niej poprzez użyty w konkretnym przypadku system biblioteki cyfrowej. System zarządzania biblioteką cyfrową (digital library management system, DLMS) – oprogramowanie komputerowe zapewniające infrastrukturę programową niezbędną do: tworzenia i zarządzania systemem biblioteki cyfrowej, integrowania dodatkowego oprogramowania dającego specjalizowane, zaawansowane funkcje wymagane w danej bibliotece cyfrowej. Jak zauważają autorzy manifestu, termin „biblioteka cyfrowa” ma za zadanie zobrazować pewien abstrakcyjny system składający się zarówno z elementów wirtualnych jak i rzeczywistych. Pozostałe dwa elementy powyższego modelu odpowiadają już rzeczywistym systemom informatycznym. Dla każdej biblioteki cyfrowej istnieje pewien unikalny system biblioteki cyfrowej. System ten z kolei bazuje zapewne na jednym z wielu dostępnych systemów zarządzania biblioteką cyfrową. Z porównania i analizy powyższych definicji wynika jasno, iż konieczne w bibliotece cyfrowej są funkcje pozwalające na gromadzenie, przechowywanie i udostępnianie zróżnicowanych treści cyfrowych. Jednak do zaistnienia spójnej biblioteki cyfrowej konieczne są jeszcze dodatkowe specjalizowane funkcje umożliwiające zaawansowaną prezentację gromadzonych treści, ułatwiające dostęp do nich i pozwalające zmaksymalizować możliwości ich wykorzystania. Marcin Werla, Lider Zespołu Bibliotek Cyfrowych PCSS 16 maja 2008 r. Bibliografia: [i] Reitz, Joan M.: Dictionary for Library and Information Science. Libraries Unlimited, 2004. ISBN13: 9781563089626. [ii] Biblioteka cyfrowa [online]. Wikipedia : wolna encyklopedia, 2008-04-26 13:13Z [dostęp: 2008-05-15 10:37Z]. Dostępny w Internecie: [iii] Digital Library Technology Trends. Sun Microsystems Inc., 2002. [iv] Lesk, M.: Practical digital libraries: Books, bytes and bucks. Morgan Kaufmann, 1997. [v] Leiner, Barry M.: The Scope of the Digital Library. DLib Working Group on Digital Library Metrics, 1998. [vi] Candela, L.; Castelli, D.; Ioannidis, Y.; Koutrika, G.; Pagano, P.; Ross, S.; Schek, Schuldt, H.: The Digital Library Manifesto. DELOS, 2006. Do czego służy APARAT CYFROWY: Aparat cyfrowy to aparat fotograficzny rejestrujący obraz w formie cyfrowej (tak zwany mapy bitowej). Układ optyczny tworzy obraz na przetworniku optoelektronicznym (CCD, CMOS), a współpracujący z nim układ elektroniczny odczytuje wiadomości o obrazie i przetwarza na postać cyfrową w układzie zwanym przetwornikiem analogowo-cyfrowym. Dane w formie cyfrowej są zapisywane w jednym z formatów zapisu obrazu - zwykle JPEG (kompresja stratna), TIFF (kompresja bezstratna) albo RAW (pełna wiadomość z matrycy aparatu) - w cyfrowej pamięci aparatu (w pamięci półprzewodnikowej albo na miniaturowym dysku magnetycznym albo optycznym) lub przesyłane bezpośrednio do komputera. Przeważnie używanymi pamięciami w aparatach cyfrowych są pamięci typu flash. Zapisuje obraz podobnie jak wiadomości w pamięci komputera. Jego zaletą jest to, iż otrzymane zdjęcia mogą być w prosty sposób zmieniane na komputerze, a w dalszym ciągu drukowane w dowolnej liczbie kopii. Rodzaje aparatów cyfrowych Lustrzanki cyfrowe (z angielskiego: DSLR, Digital Single Lens Reflex), których konstrukcja oparta jest na klasycznej lustrzance jednoobiektywowej gdzie błonę światłoczułą zastąpiła spora matryca, o rozmiarach porównywalnych z pojedynczą klatką filmu małoobrazkowego 24x36 mm. W optycznym wizjerze widoczny jest obraz rzutowany na matówkę bezpośrednio z obiektywu aparatu przez uchylne lustro zasłaniające migawkę i matrycę. W chwili robienia zdjęcia lustro się unosi a światło kierowane jest na matrycę. Ważną zaletą lustrzanek jest sposobność zamiany obiektywów. Aparaty klasy prosumer (zwane niekiedy, kolokwialnie hybrydowymi (lepsza jakość wykonania, matrycy i obiektywu, dodatkowo w pełni ręczne ustawienia parametrów), choć cech lustrzanek nie posiadają) - zaopatrzone są w w miarę sporą matrycę, przekątna której jest nieco większa niż 10 mm i niewymienny obiektyw dobrej jakości. Najczęściej posiadają uchylny ekran podglądu LCD i są rozmiarami zbliżone do mniejszych DSLR. Aparaty kompaktowe - posiadają mniejszą niż poprzednicy matrycę światłoczułą, o przekątnej mniejszej niż 10 mm i charakteryzują się niewielkimi rozmiarami, mniej więcej wielkości dłoni. Aparaty kieszonkowe - mniejsze niż aparaty kompaktowe. Zwykle mniejszy wielkość wiąże się z rezygnacją z części funkcji. Zazwyczaj mają grubość kilku albo kilkunastu milimetrów i są mało większe od karty płatniczej. Do oddzielnej klasy należałoby zaliczyć aparaty cyfrowe wbudowane w inne urządzenia, zazwyczaj telefony komórkowe. Mimo iż szczycą się one regularnie wyznacznikami porównywalnymi z aparatami cyfrowymi sprzed kilku lat (na przykład matryce ponad 3MP), to jednak jakość matryc, a przede wszystkich optyki zwykle mocno ustępuje ich pełniejszym odpowiednikom. Definicja Aplanat: Co to jest wynaleziony około 1865 r. w zakładach Carl August Steinheil & Söhne w Monachium układ optyczny użytkowany w obiektywach fotograficznych, urządzeniach oświetlających, odwracających obraz i tak dalej aparat cyfrowy. Definicja Amidol: Co to jest chlorowodorek 2,4-diaminofenolu, C6H3(NH2)2OH·2HCl) - organiczny związek chemiczny. Ma właściwości redukujące, użytkowany jest w szeregu wywoływaczy fotograficznych, zarówno w fotografii czarno aparat cyfrowy. Definicja Aparat Małoobrazkowy: Co to jest małoobrazkowy - aparat fotograficzny, gdzie materiałem światłoczułym jest perforowany na brzegach video o szerokości 35 mm - taki jak w przemyśle filmowym. W najwyższym stopniu typowym i aktualnie aparat cyfrowy. Definicja Atelier: Co to jest pomieszczenie albo zespół pomieszczeń stanowiących miejsce pracy twórczej twórcy dostosowanych do jego indywidualnych upodobań i charakteru wykonywanej profesji (fotografa, malarza, rzeźbiarza aparat cyfrowy. Działanie Cyfrowy Aparat znaczenie w Słownik na A . Mapa numeryczna jest najczęściej wykonywaną mapą geodezyjną. Mapy te wykonywane są w celach wizualizacji danych geograficznych. Umieszczane są na nich informacje o topologicznych i geograficznych cechach danego terenu. Mapy numeryczne są mapami cyfrowymi, co stanowi tę zaletę, że mogą być szybko i łatwo aktualizowane. Na pierwszy rzut oka wydają się skomplikowane, jednak to pozory. Mapy te uchodzą za bardzo czytelne. Dzięki nowoczesnej technologii tworzymy mapy numeryczne. Mapy cyfrowe pozwalają powiązać dane graficzne i opisowe w poszczególnych warstwach. Tworzą bardzo rozbudowany zbiór danych o badanym terenie – informuje ekspert z firmy M-GEO z Dąbrowy Górniczej. Mapa numeryczna a inne rodzaje map geodezyjnych Mapa geodezyjna powstaje w wyniku pomiarów tereny przeprowadzonych przez wyspecjalizowanego geodetę. Mapy te sporządzane są na potrzeby urzędów oraz osób prywatnych. Mapa może obejmować pojedynczą działkę i rozmieszczenie na niej nieruchomości, a może też zbiory działek zlokalizowane na konkretnym terenie – miejscowości, gminie itp. Mapy geodezyjne są bardzo ważne z punktu widzenia aktów własności i innych praw oraz obowiązków wynikających z użytkowania terenu, czy sporządzania planów zagospodarowania terenów. I tak w tym ostatnim celu tworzone są mapy zasadnicze. Są one własnością państwa, to na ich podstawie powstają inne mapy. Zawiera ona informacje na temat punktów osnowy geodezyjnej, budynków, sieci uzbrojenia terenu, infrastruktury technicznej itd. Innym podstawowym rodzajem mapy geodezyjnej jest mapa ewidencyjna, która dotyczy nieruchomości – ich granic, numerów, informacje o gruntach, a w szerszym zakresie nawet granic państwa. Innymi rodzajami map są mapy do celów projektowych, które stanowią ważny element planu zagospodarowania nieruchomości. Mapy dzielimy na analogowe i cyfrowe. Mapy numeryczne są obecnie podstawowym elementem SIP. Mapa numeryczna – ułatwienie cyfryzacji Nowoczesna technologia wkracza we wszystkie dziedziny funkcjonowania społeczeństw i jednostek. Zrewolucjonizowała kartografię i sposób tworzenia oraz czytania map. Te niegdyś ręcznie kreślone, obecnie rysuje się komputerowo, co bardzo usprawnia sam proces tworzenia i aktualizowania map dzięki specjalnemu oprogramowaniu (np. Autocad i Microstation). Mapy numeryczne – inaczej cyfrowe – powstają w dwojaki sposób, zależnie od rodzaju. Rozróżnia się dwa – mapy rastowe i wektorowe. Te pierwsze powstają po zeskanowaniu terenu, drugie są wynikiem nałożenia się na siebie warstw. Rasty prezentują podzielony na kwadraty teren. Warstwowość map pozwala na zamieszczenie wielu informacji o zmierzonym terenie w jednym miejscu. Np. o ukształtowania terenu, występującego drzewostanu, podziału nieruchomości oraz wielu innych. Technologia pozwala na pewną dowolność w kreowaniu map numerycznych. Wyszczególnione na poszczególnych warstwach elementy oznaczone są za pomocą np. linii, punktów, poligonów. Mapy cyfrowe oprócz danych graficznych mogą zawierać opisowe. Materiał Partnera

mapy cyfrowe co to jest